Πέμπτη 9 Ιουλίου 2020

Ελιά και ανάπτυξη

Η ανάπτυξη κάθε περιοχής, για να μην είναι πρόσκαιρη και θνησιγενής,  θα πρέπει να βασίζεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα του κάθε τόπου.

Ένα από τα κύρια συγκριτικά πλεονεκτήματα του Δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου, είναι η πρωτογενής παραγωγή, με τον κύριο όγκο των κατοίκων, να ασχολείται με την παραγωγή του ελαιολάδου και της βρώσιμης ελιάς, η τοπική παραγωγή της οποίας, ανέρχεται σε  60.000 χιλ. περίπου τόνους κατ έτος,  αποτελεί το 50%  της παραγωγής της χώρας και εξάγεται σε ποσοστό 85%, αποφέροντας πάνω από 200 εκατ. ευρώ ετησίως στην  Εθνική και την τοπική οικονομία.

Δυστυχώς όμως η τιμή της βρώσιμης ελιάς έχει υποχωρήσει από τα 2,30 ευρώ του 2019, στα 0,80 ευρώ το 2020, με τον μεγάλο όγκο της παραγωγής να είναι αδιάθετος.

Αντίστοιχη κατάσταση επικρατεί και στο λάδι. 

Τα προβλήματα των αγροτών μας είναι πολλά  και αφορούν τόσο  το κόστος παραγωγής, όσο και την τιμή διάθεσης του προϊόντος. Συγκεκριμένα :

    1. Η συλλογή του ελαιοκάρπου γίνεται από ξένους εργάτες, κατά κανόνα Αλβανικής καταγωγής, οι οποίοι εισέρχονται στη χώρα με τουριστική βίζα και όχι με άδεια εργασίας, με αποτέλεσμα να εργάζονται παράνομα. Τα εργατικά που  αποτελούν το 30% του κόστους παραγωγής, ανέρχονται σε 6,5 εκατ. ευρώ. Τα χρήματα αυτά  εξάγονται σχεδόν όλα αφορολόγητα, λόγω της έλλειψης αδειών εργασίας. Αποτέλεσμα, το μεν Ελληνικό κράτος να χάνει φόρους, οι δε συνεταιρισμοί και ομάδες παραγωγών, μη μπορώντας να εμφανίσουν το κόστος εργασίας στα λογιστικά τους βιβλία, φορολογούνται υπέρμετρα για πλασματικά κέρδη.

 Επείγει λοιπόν η χορήγηση προσωρινής άδειας εργασίας, για τους μήνες που γίνεται η συλλογή του ελαιοκάρπου.

2. Υπάρχει σοβαρό  πρόβλημα με τις Ελληνοποιήσεις των εισαγόμενων ελαιών από χώρες της Βόρειας Αφρικής, που είναι κατώτερης ποιότητας με πολλά υπολείμματα φυτοφαρμάκων, με αποτέλεσμα οι εξαγόμενες ποσότητες  να επιστρέφονται, να δυσφημίζεται το τοπικό προϊόν, να πέφτει η τιμή του και να χάνονται αγορές.

Θα πρέπει άμεσα να αυστηροποιηθούν οι έλεγχοι και οι ποινές, να τηρείται η νομοθεσία  και στην ετικέτα να αναγράφεται πάντα η χώρα προέλευσης.

 

    3. Η αγροτική οδοποιία είναι ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα, που αυξάνει το κόστος παραγωγής και η επίλυσή του οποίου, είναι πάνδημο αίτημα των αγροτών μας και πρέπει να έχει άμεση προτεραιότητα.

 

    4. Τα ΤΟΕΒ είναι σε πολύ άσχημη κατάσταση, με υπερβολικό κόστος ενέργειας, μεγάλο δανεισμό,  πολλά χρέη, κακή πολιτική εσόδων, πεπαλαιωμένα αντλιοστάσια και αρδευτικό δίκτυο με πολλά τεχνικά προβλήματα. Σε περιοχές δε όπως, ο Άγιος Ηλίας, η Σταμνά κλπ. δεν υπάρχει καν αρδευτικό δίκτυο. Αποτέλεσμα των προβλημάτων αυτών είναι η αύξηση του κόστους παραγωγής και η πλημμελής άρδευση της περιοχής. 

 Με την δημιουργία των Ενεργειακών κοινοτήτων ελπίζουμε ότι μεσοπρόθεσμα θα επιλυθούν τα προβλήματα του κόστους ενέργειας και θα ρυθμιστούν οι παλαιές οφειλές, αυτό όμως δεν αρκεί, θα πρέπει να αντιμετωπισθούν και τα υπόλοιπα προβλήματα, άμεσα. 

 

   5. Οι αγρότες, παρά το ότι έχουν πληγεί σοβαρά από τον κορωνοϊό, δεν περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα επιχορηγήσεων του υπουργείου και αντιμετωπίζονται με πλήρη αδιαφορία.

Θα πρέπει άμεσα να ενταχθούν σε προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης ώστε να υπάρχει συνέχεια στην παραγωγή και να υιοθετηθούν άμεσα οι προτάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης, πριν να είναι πολύ αργά.

 

   6. Πρέπει έγκαιρα να αντιμετωπισθεί το ενδεχόμενο, μετά τον Οκτώβριο του 2020, να απαγορευθεί η εισαγωγή ξένων εργατών, λόγω επιδείνωσης της πανδημίας του κορωνοϊού. Σε αυτή την περίπτωση, δεν θα μπορέσει να γίνει το μάζεμα της ελιάς και οι συνέπιες θα είναι καταστρεπτικές για όλους.

 

    7. Οι συστημικές τράπεζες, οι οποίες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί πολλές φορές   από το υστέρημα του Ελληνικού λαού, δεν έχουν καμία συμμετοχή στην στήριξη της οικονομικής ζωής του τόπου, έχουν παράλογες απαιτήσεις από τους δανειολήπτες και δανειοδοτούν μόνο όσους ….. δεν έχουν ανάγκη τα δάνεια! Στους  μεγάλους τα πάντα, στους μικρούς τίποτα. 

 Υπάρχει λοιπόν άμεση ανάγκη ενεργοποίησης των μικροπιστώσεων προς τους αγρότες, από την Αναπτυξιακή Τράπεζα, τα κεφάλαια της οποίας θα πρέπει να ενισχυθούν για να ανταπεξέλθει στην νέα κατάσταση που έχει δημιουργηθεί.

 

    8. Θα πρέπει να δημιουργηθεί με πρωτοβουλία του Δήμου και σε συνεργασία με την Γεωπονική Σχολή και τις ενώσεις των αγροτών, ένα συμβουλευτικό γραφείο, που θα αποτελεί  εργαλείο για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα της περιοχής.

Για ένα νέο μοντέλο παραγωγικής αναδιάρθρωσης, που θα σέβεται το περιβάλλον και θα προσφέρει τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας. Που θα  θέτει σε πρώτη προτεραιότητα, την μέριμνα για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, την προώθηση της βιολογικής και της ευφυούς γεωργίας, την καινοτομία και την επισιτιστική επάρκεια και ασφάλεια.

 

Πάνω απ΄όλα όμως, θα πρέπει οι ίδιοι οι αγρότες, να αντιδράσουν και να βάλουν φρένο στα σχέδια των εκμεταλλευτών τους, αναπτύσσοντας τους αγροτικούς συνεταιρισμούς και τις ομάδες παραγωγών, ώστε σταδιακά να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους και να αναλάβουν οι ίδιοι τις διαδικασίες τυποποίησης, εμπορίας, διακίνησης, προβολής και εξαγωγής των προϊόντων τους, χωρίς μεσάζοντες. 

Είναι αδιανόητο τα αγροτικά μας προϊόντα, όπως π.χ. το λάδι, να εξάγονται σε πρωτογενή μορφή και να εισάγονται ξανά στη χώρα μας, η να εξάγονται σε τρίτες χώρες, τυποποιημένα σε πολλαπλάσιες τιμές και την υπεραξία του κόπου των Ελλήνων αγροτών να την εκμεταλλεύονται άλλοι.

Είναι επίσης αδιανόητο, η σύσταση μια ομάδας παραγωγών να μπλέκει στα γρανάζια της κρατική γραφειοκρατίας και να χρειάζεται ένα με ενάμιση χρόνο για να ολοκληρωθεί.

Για να έχει όμως μέλλον το όλο εγχείρημα, θα  πρέπει να διοικούνται με δημοκρατικές διαδικασίες, διαφάνεια, αξιοκρατία και καλή οργάνωση, μακριά από τα προβλήματα του παρελθόντος.

Το παλιό σύνθημα «από το χωράφι, στο ράφι» παραμένει πάντα επίκαιρο.

Για την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων θα πρέπει  όλοι οι θεσμικοί, πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες της περιοχής, να συστρατευθούν και να πιέσουν την κυβέρνηση για την άμεση επίλυση των προβλημάτων.

Όλοι πρέπει να κατανοήσουν ότι, ανάπτυξη στον Δήμο Ι.Π. Μεσολογγίου, με κατεστραμμένο πρωτογενή τομέα, απλά  δεν πρόκειται να υπάρξει. Όσοι έχουν αντίθετη άποψη θα πρέπει να την αναθεωρήσουν άμεσα, γιατί η πραγματικότητα εκδικείται και μάλιστα με πολύ άσχημο τρόπο.

Πολλά από τα παραπάνω αιτήματα, είναι θεσμικά και δεν έχουν κανένα δημοσιονομικό κόστος, δεν υπάρχει λοιπόν καμία  δικαιολογία για την συνέχιση της νοσηρής αυτής κατάστασης.

Η δημοτική αρχή έπρεπε να είναι ήδη στην πρώτη γραμμή στήριξης και να μην κρύβεται λέγοντας, ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα γιατί «οι τιμές ρυθμίζονται από την αγορά».

Βεβαίως  γνωρίζει πολύ καλά, ότι η αγορά είναι στρεβλή, ο ελεύθερος ανταγωνισμός νοθευμένος και λειτουργεί με τα μέτρα και τα σταθμά  του μεγάλου κεφαλαίου.

Η επισιτιστική αλυσίδα όμως, που δίνει ζωή στην κοινωνία, βασίζεται στον μικρό παραγωγό. Αυτός κράτησε τη χώρα όρθια όποτε χρειάσθηκε  και αυτός είναι που τώρα πρέπει να στηριχθεί, με κάθε τρόπο και μέσο, πριν η ύπαιθρος ερημοποιηθεί.

 

Παντελής Σκαρμούτσος

Δημοτικός Σύμβουλος

Επικεφαλής της παράταξης «Συμμαχία για το μέλλον»

Ι.Π. Μεσολογγίου 9/7/2020