γράφει η Ναταλί Φουντουκάκη
«Στους Έλληνες έχουν εξουσία οι Αθηναίοι, στους Αθηναίους
εγώ, σ’ εμένα η γυναίκα μου, στη γυναίκα μου το παιδί. Έτσι ο γιος μου έχει την
ανώτατη εξουσία στην Ελλάδα.» Θεμιστοκλής, 525-461 π.Χ.
Με αυτή την αστεία φράση, που κρύβει όμως και μεγάλη δόση
σοβαρότητας, έθιξε ο Αθηναίος πολιτικός και στρατιωτικός μια διαφορετική πλευρά
της εξουσίας, πέρα από τη διαμορφωμένη συνήθη κρατική ή οποιαδήποτε άλλη μορφή
της, που εξυπηρετεί την οργάνωση ή την ασφάλεια των πολιτών. Αναφέρθηκε στην
πρωτογενή εξουσία, που έχει κάνει με τον ψυχισμό του ανθρώπου και είναι σήμερα
κάτι σαν το νόμο της βαρύτητας, απανταχού παρούσα, χωρίς να παρατηρείται σχεδόν
από κανέναν.
Οι ρίζες της βρίσκονται στην ανθρώπινη φύση, όπως υποστήριξε και ο Δαρβίνος στην υπόθεσή του περί «πάλης για ζωή», σύμφωνα με την
οποία, ο άνθρωπος πρέπει να παλέψει για να επιβληθεί τόσο στη φύση όσο και
στους όμοιούς του, καθώς τελικά επιβιώνει ο πιο δυνατός. Στη σύγχρονη κοινωνία,
που απαρτίζεται από προηγμένους εγκεφάλους η διαδικασία αυτή έχει εξελιχθεί σε παιχνίδια
εξουσίας, κρυμμένα πίσω από κάποια ιδεολογία, θρησκεία, ομάδα, φιλοσοφία, αλλά
και πρόσωπα, που με χειριστικές τακτικές και συμπεριφορές επιβάλλουν τα θέλω
τους. Και καλά μέχρι εδώ…κάποια από αυτά γίνονται αντιληπτά από τον
εξουσιαζόμενο εξαιτίας της επιθετικότητας, ή της αυστηρής καθοδήγησης ή
επιβολής,. Τι γίνεται όμως όταν εξουσιαστικές συμπεριφορές είναι καλυμμένες με
το προσωπείο της αγάπης, της προσφοράς, της λύπησης, του «αυτονόητου» και του
«αλάνθαστου», που μας οδηγούν σε αγκυλώσεις; Σε αυτές τις σχέσεις δεν υπάρχει
ούτε λογική, ούτε υγιής αλληλεπίδραση. Τα κόλπα που χρησιμοποιεί κάποιος που
θέλει να επιβεβαιώσει το «εγώ του»..; Πολλά και υποχθόνια! Αρνητική κριτική, ειρωνεία,
σαρκασμός, περιφρόνηση, κοροϊδία, ψυχολογικός εκβιασμός, δωροδοκία, υποκριτική
αδυναμία και «κροκοδείλια δάκρυα». Παιχνίδια εξουσίας που ξεκινούν συνήθως από
την οικογένεια και συνεχίζονται αργότερα στο φιλικό, εργασιακό περιβάλλον αλλά
και μετέπειτα στις συντροφικές σχέσεις του ατόμου, που έχει μάθει να λειτουργεί
με αυτόν τον τρόπο. Όποιος αναλαμβάνει το μεγάλωμα ενός παιδιού και την
εκπαίδευσή του, έχει και την ευθύνη να το βοηθήσει να αναπτύξει ένα δυνατό
σύστημα αξιών, που στηρίζεται στο σεβασμό της προσωπικότητας, στην
αυτοεκτίμηση, την κατανόηση, την ευαισθησία, την ισότητα, τη διαλλακτικότητα. Μόνο
έτσι μπορούν να δημιουργηθούν υγιείς συλλογικές συνειδήσεις, που δε θα άγονται
και θα φέρονται μέσω της ψυχολογίας της μάζας. Κάθε φορά λοιπόν, που κάποια
ναρκισσιστική αυθεντία είναι έτοιμη να ξεστομίσει φράσεις όπως: «Πώς θα τα
καταφέρεις μόνος σου? Θα σε φάνε λάχανο», «Αν με αγαπάς, θα κάνεις αυτό που σου
λέω εγώ», «Πήγαν τζάμπα οι θυσίες που έκανα για σένα», «Αν φύγεις, θα πεθάνω», ας
το σκεφτεί καλύτερα. Αν κάποιες κοινωνίες λειτουργούν με εξουσιαστικά μοντέλα,
καλό θα είναι τα μέλη τους να αναλογιστούν το γιατί… Στο κάτω-κάτω, όπως λέει
και ο σοφός λαός, «ό,τι έσπειρες, θα θερίσεις».