«Αυτοί που
δεν τόλμησαν είναι βέβαιο ότι έχουν χάσει», Oscar Wilde.
«Θέλει
αρετή και τόλμη η ελευθερία», Α. Κάλβος. «Η τόλμη είναι η αρχή της δράσης»,
Δημόκριτος. Έχουν ειπωθεί και γραφτεί πολλά ρητά για την Τόλμη. Έμφυτη ή
επίκτητη άραγε; Η αλήθεια είναι ότι δε γεννιόμαστε τολμηροί, το αντίθετο
μάλιστα. Το ένστικτο της επιβίωσης, μέσω του φόβου, μας κρούει τον κώδωνα του
κινδύνου σε κάθε αλλαγή. Αλλά για να εξελιχθούμε, είναι απαραίτητο να κάνουμε
κάποια προοδευτικά βήματα. Όπως λέει και
ο Λάο Τσε, «ένα ταξίδι χιλίων μιλίων αρχίζει με ένα βήμα». Κάθε καινούργιο βήμα
απαιτεί τόλμη, αφού βγαίνουμε από το περιβάλλον ασφαλείας μας και περνάμε
αρχικά σε ένα στάδιο εξερεύνησης και μετέπειτα κατάκτησης.
Έρευνες έχουν δείξει
ότι είναι πιο εύκολο να τολμήσουμε κάτι καινούργιο σε έναν τομέα της ζωής μας,
όταν κατέχουμε ήδη αρκετή γνώση πάνω στο συγκεκριμένο τομέα. Αυτή μοιάζει να είναι
και η πρώτη προϋπόθεση για την τόλμη: να έχει κανείς την εμπειρία, να ελέγχει
τη ζώνη άνεσής του, ώστε να βγει έξω από αυτή και να ενεργήσει χωρίς φόβο,
χωρίς δισταγμούς. Η εμπειρία του εαυτού μας είναι τόσο ισχυρή, που σε μεγάλο
βαθμό μπορεί να καθορίσει και το ρίσκο που θα πάρουμε. Επειδή, ναι, κάθε
τόλμημα εμπεριέχει και ένα ρίσκο. Αν κάποιος μπορέσει να ξεπεράσει τα όριά του
μια φορά, θα μπορέσει και μια επόμενη. Ωστόσο είναι αδύνατον να κάνουμε
οποιαδήποτε υπέρβαση των προσωπικών μας ορίων, όταν η σκέψη μας κατακλύζεται
από μηνύματα αρνητικής κριτικής και αυτοαμφισβήτησης. Άρα η δεύτερη προϋπόθεση για
να αποκτήσει κανείς τόλμη, είναι να νιώθει ικανός ότι μπορεί να καταφέρει αυτό
που θα επιχειρήσει να κάνει, να πιστεύει στην αξία του. «Δεν είναι επειδή τα
πράγματα είναι δύσκολα που δεν τολμάμε, αλλά επειδή δεν τολμάμε μας φαίνονται δύσκολα»,
Σενέκας. Άρα η τόλμη είναι μια ικανότητα που καλλιεργείται και αναπτύσσεται,
είναι και η ίδια μια κατάκτηση!
Εκείνος που δεν τολμά, μάλλον χάνει...την ευκαιρία να
αποκτήσει νέα γνώση και εμπειρία, την ευκαιρία της ψυχικής του ενδυνάμωσης, την
ευκαιρία της επιβεβαίωσης της προσωπική του αξίας, την ευκαιρία αναβάθμισης της
ζωής του. Σε αυτό το σημείο γεννιέται το επόμενο ερώτημα, που θα αποτελέσει και
το θέμα του επόμενου άρθρου:
Για το παραπάνω κείμενο μοιράστηκαν τις σκέψεις τους η
Κωνσταντίνα Καλαφάτη και η Ελένη Ταγκατίδη.