γράφει η Ναταλί Φουντουκάκη
Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ
Αρχικά θα
παρακαλέσουμε να μας συγχωρήσουν οι «αλάνθαστοι», που δεν μπορούμε να τους
συμπεριλάβουμε στην «κουβέντα» μας, επειδή για να μιλήσουμε για διαχείριση του
λάθους, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η παραδοχή ότι, έχουμε κάνει και θα
ξανακάνουμε λάθη, αφού μάλλον δε μπορούμε να το αποφύγουμε. Το «λάθος» είναι
μια έννοια πολυσυζητημένη και ανεξάντλητη, αλλά και επιφορτισμένη με
προκατάληψη. Συνήθως όταν ανατρέχουμε στα λάθη μας, αισθανόμαστε στεναχώρια,
απογοήτευση, πικρία και θεωρούμε ότι αν δεν τα είχαμε κάνει, η εξέλιξη της ζωής
μας θα ήταν διαφορετική και μάλλον καλύτερη.
Όμως για να μπορέσουμε να
διαχειριστούμε κάτι αποτελεσματικά, καλό θα ήταν να το προσεγγίσουμε με
ερευνητική ματιά, διάθεση ενδοσκόπησης και όσο πιο αντικειμενικά γίνεται. Για
παράδειγμα· πόσες φορές δεν έχουμε αναφερθεί στις «λάθος επιλογές» μας; Έχουμε
όμως σκεφτεί ποτέ ότι, όταν κάναμε αυτές τις επιλογές, ίσως να ήταν οι
καλύτερες για τη δεδομένη εκείνη στιγμή και για το επίπεδο σκέψης και
ωριμότητας, που βρισκόμασταν εμείς τότε; Μήπως οι επιλογές εκείνες, που τώρα
τις κρίνουμε τόσο αυστηρά και επικρίνουμε τον εαυτό μας για αυτές, τελικά μάς
«αναβάθμισαν»; Ο σοφός λαός λέει ότι «τα παθήματα είναι μαθήματα». Το σοβαρό
ζήτημα είναι, ίσως όχι το «πάθημα», αλλά αν καταλάβαμε το «μάθημα»! Πολλοί
αναρωτιούνται γιατί επαναλαμβάνουν το ίδιο λάθος ξανά και ξανά. Μάλλον η
απάντηση είναι αυτή· επειδή δεν το επεξεργάζονται, για να ανακαλύψουν τι
μπορούν να μάθουν από αυτό και κυρίως για τον ίδιο τους τον εαυτό. Κάποιοι
ισχυρίζονται ότι είναι επιρρεπείς, επειδή κάνουν συνέχεια λάθη, και άρα
αναρμόδιοι να μιλήσουν για τη διαχείρισή τους. Μήπως όμως αυτή ακριβώς η
συνειδητοποίηση, σε συνδυασμό με την «επιβίωση» μέσα από τα «λάθη», τους καθιστά
ειδικούς; Εκτός αν, συνειδητά ή υποσυνείδητα, χρησιμοποιούν τη δήθεν προδιάθεσή
τους, ως ανασταλτικό παράγοντα για να πάρουν οποιοδήποτε ρίσκο ή ευθύνη.
Η τάση της
εποχής μας είναι να αναγάγουμε τα λάθη στην προσωπικότητα, στο χαρακτήρα και
στις δικές μας αντιδράσεις σε αυτά που μας συμβαίνουν, θεωρώντας τα έναν τρόπο
να σαμποτάρουμε τον ίδιο μας τον εαυτό, όταν εκείνος προσπαθεί να αλλάξει. Δεν
αποκλείεται... αλλά μήπως άλλες φορές αυτό που υποψιαζόμαστε ότι είναι λάθος,
χωρίς να γνωρίζουμε το γιατί, είναι η διαίσθησή μας, που μας κρούει τον «κώδωνα
του κινδύνου»; Ότι και να συμβαίνει, για να το ανακαλύψουμε, καλύτερα θα ήταν, αυτά
που θεωρούμε «λάθη» μας, να τα κρατάμε στο φως και να μην τα καταχωνιάζουμε στα
άδυτα της ψυχής μας. Έτσι μόνο θα μπορούμε να τα παρατηρούμε, να τα αναλύουμε,
να τα συζητάμε, να τα σχολιάζουμε, ίσως και να τα διακωμωδούμε και σίγουρα να
τα απενοχοποιούμε. Ποιος ξέρει..; Ίσως κάποια στιγμή να τα ατενίζουμε με
ευγνωμοσύνη...
Για το παρόν
άρθρο μοιράστηκαν τις σκέψεις τους μαζί μου η Αθηνά Πανταζή, η Τατιάνα
Σταυρουλάκη και ο Δημήτρης Ε. και τους ευχαριστώ πολύ.
Επόμενο
άρθρο: « Είναι τελικά η
επανάληψη...μήτηρ πάσης μαθήσεως;»
e-mail: nfountoukaki@gmail.com
